- ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ - Τόποι - Μνημεία - Άνθρωποι - Νοτιοανατολική Ευρώπη - Ανατολική Μεσόγειος - Ελλάδα - Μικρά Ασία - Νότιος Ιταλία, 15ος

O Γερμανός ουμανιστής και γιατρός Hartmann Schedel (1440-1514) γεννήθηκε και πέθανε στη Νυρεμβέργη, σπούδασε σε πολλές πόλεις της Ευρώπης και στην Πάδοβα ιατρική. Συνέταξε μία γενική περιγραφή για τις αρχαιότητες της Ιταλίας και επιστρέφοντας στην Γερμανία διετέλεσε ταμίας της Επισκοπής και του Καθεδρικού ναού Saint-Sébald. Είχε στην κατοχή του μια πολύ πλούσια βιβλιοθήκη (τριακόσια εβδομήντα χειρόγραφα και εξακόσια εβδομήντα έντυπα), που περιλάμβανε έργα γραμματικής, λογικής, μαθηματικών, αστρονομίας, φιλοσοφίας, ιατρικής, ιστορίας και θεολογίας.

Με μια ομάδα συνεργατών συνέταξε ένα έργο σταθμό στην ιστορία του βιβλίου τόσο για το μέγεθος της εκδοτικής σύλληψης όσο και για την ποιότητα της εκτέλεσής του. Από τα πρώτα τυπωμένα βιβλία (incunabula) το "Χρονικό" εντάσσεται στην κατηγορία των εικονογραφημένων ιστοριών του κόσμου, μία παράδοση που συνεχιζόταν από τον Μεσαίωνα και περιελάμβανε πάντα την ιστορία από τη Δημιουργία του κόσμου έως την εποχή της σύνταξής του – στην προκειμένη περίπτωση έως το 1490. Πρώτο παρόμοιο εγχείρημα θεωρείται το "Χρονικό του Ευσέβιου εκ Καισαρείας" στα 300 μ.Χ., το οποίο αφηγείται την ιστορία της Εκκλησίας, λαϊκές ιστορίες, συμβάντα από την Αρχαιότητα και σύγχρονά του αναμεμειγμένα με μύθους και θρύλους. Στο "Χρονικό" του Schedel μνημονεύονται σημαντικές προσωπικότητες και εικονογραφούνται βασιλιάδες, ιερείς (Εβραίοι, Χριστιανοί) αλλά και φιλόσοφοι και λόγιοι. Η Ιστορία λοιπόν του κόσμου διαιρείται σε έξι περιόδους: 1) από τη Δημιουργία του Κόσμου έως τον Κατακλυσμό, 2) από τον Κατακλυσμό έως τη γέννηση του Αβραάμ, 3) γεγονότα έως τη γέννηση του Δαβίδ, 4) η βασιλεία του Δαβίδ έως την κατάληψη της Βαβυλώνας 5) τα συμβάντα έως τη γέννηση του Χριστού 6) και τέλος η ιστορία μέχρι το 1490. Το έργο κλείνει με ένα κείμενο για τη Δευτέρα Παρουσία και την περιγραφή (ιστορία, οικονομία, πολιτισμός) πόλεων.

Το έργο επιμελήθηκε ο H. Schedel, η εικονογράφηση και η χάραξη των ξυλογραφιών έγιναν από τον Michael Wohlgemuth, ζωγράφο και χαράκτη, δάσκαλο του Albrecht Dürer, και από τον γαμπρό του επίσης χαράκτη Wilhelm Pleydenwurff, ενώ την έκδοση ανέλαβε ο φημισμένος εκδότης Anton Koberger. ο οποίος από το 1489 διηύθυνε τριάντα εννέα τυπογραφεία με μία εκατοντάδα υπάλλήλους. Το έργο κυκλοφόρησε δύο εκδόσεις (μία στα λατινικά και μία στα γερμανικά), και σε χίλια πεντακόσια αντίτυπα.

H πρώτη αυτή σπανιότατη έκδοση περιέχει τριακόσια είκοσι πέντε αριθμημένα φύλλα με το λατινικό κείμενο σε γοτθικούς χαρακτήρες, και χίλιες οκτακόσιες εννέα ξυλογραφίες (οι περισσότερες, οι χίλιες εκατόν εξήντα τέσσερις, επαναλαμβάνονται), οι οποίες αναπαριστούν κυρίως πολιτείες από την Κεντρική ως τη Νoτιοανατολική Eυρώπη και ηγεμόνες από αυτές.

Γνωστό ως "Xρονικό της Nυρεμβέργης", το μεγαλόπνοο ιστορικό και γεωγραφικό αυτό έργο, από την πόλη όπου ανθούσε η θεωρία και πρακτική της γεωγραφικής επιστήμης αλλά και η τέχνη και τεχνική της χαρακτικής την εποχή των J. Van Eyck και Al. Dürer, έγινε μεγάλη εκδοτική επιτυχία παρά την υψηλή τιμή πώλησής του, και επανεκδόθηκε τρεις φορές στα επόμενα δέκα χρόνια. Παρά τα εύλογα στοιχεία του φανταστικού, οι εικόνες, σύμφωνα με το πνεύμα της εποχής, γίνονται περισσότερο σήματα του χώρου, όπου αναμειγνύονται ψιχία αληθοφάνειας με φανταστικές λεπτομέρειες. Tο ίδιο ισχύει και για το κείμενο, το οποίο περιλαμβάνει αυτούσια αποσπάσματα από ιστορικές πηγές και σωρεία πληροφοριών και γνώσεων χωρίς ειρμό και τάξη. Δώδεκα μόνο θέματα, αναπαριστούν την Αθήνα, την Κόρινθο, τη Ρόδο, την Λακεδαίμονα, την Τροία, την Αλεξάνδρεια, την Αχαΐα, την Μακεδονία, την Θράκη, την Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη σε δύο απόψεις.

Συντάκτης: Ιόλη Βιγγοπούλου

TRAVELOGUES

ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ

Τόποι - Μνημεία - Άνθρωποι

Νοτιοανατολική Ευρώπη - Ανατολική Μεσόγειος

Ελλάδα - Μικρά Ασία - Νότιος Ιταλία

15ος - 20ός αιώνας

SCHEDEL, Hartmann. Liber Cronicarum, Nυρεμβέργη, Anton Koberg/Schreyer & Sebastian Kammermeister, 1493.

Θέματα (57)