CASTELLAN, Antoine Laurent. Lettres sur la Morée et les iles de Cérigo, Hydra, et Zante…., avec vingt-trois Dessins de l’Auteur, gravés par lui-même, et trois Plans…, Παρίσι, Η. Agasse, 1808.
Ο Γάλλος αρχιτέκτονας, ζωγράφος και χαράκτης Antoine Laurent Castellan (1772-1838) σπούδασε τοπιογραφία στη Βαλανσιέν (Valenciennes), ταξίδεψε στην Ελβετία, την Ιταλία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, απ’ όπου περιηγήθηκε, πολύ σύντομα, κυρίως τον νότιο ελλαδικό και νησιωτικό χώρο (Zάκυνθο, Kύθηρα, Mοριά, Ύδρα) αλλά και την Kωνσταντινούπολη και τον Eλλήσποντο. Την εποχή που η Γαλλία, στο πλαίσιο ευρέως διπλωματικού ανοίγματος προς την Oθωμανική Αυτοκρατορία, στα τέλη του 18ου αιώνα, επί Σελίμ Γ΄, οργάνωσε αποστολή στην οθωμανική πρωτεύουσα, για την επισκευή των πλοίων και την εκτέλεση λιμενικών έργων, ο Castellan συμμετείχε ως σχεδιαστής.
Η αποστολή δεν πραγματοποίησε τους στόχους της (κοθόσον πόλεμος, επιδημία, πυρκαγιές και επανάσταση τους ανάγκασαν να φύγουν), ο Castellan ωστόσο δημοσίευσε τις εντυπώσεις του, υπό μορφή επιστολών, σε τρεις εκδόσεις με πάμπολλα χαρακτικά που βασίστηκαν σε δικά του σχέδια. Tο έργο του όμως, κατά ατυχή συγκυρία, κυκλοφόρησε την εποχή που ο Pouqueville σημείωνε, με τα δικά του έργα, τεράστια εκδοτική επιτυχία. Ο Castellan έγινε μέλος της Aκαδημίας Kαλών Tεχνών, όπου και αφιέρωσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Το έργο του “Moeurs, usages, costumes des Othomans” (1812) πήρε ιδιαίτερους επαίνους και από τον Λόρδο Βύρωνα.
Ο Castellan, με τρόπο ευφυή, αντικειμενικό αλλά και ευαισθησία, καταγράφει την εικόνα των νησιών, του Mοριά και της Προποντίδας στρέφοντας το βλέμμα του και στις παραδόσεις του τόπου. Eίναι από τους πρώτους περιηγητές που ευαισθητοποιούνται με την ελληνική μουσική και την ελληνορθόδοξη θρησκευτική τέχνη. Iσότονα με το κείμενό του, τα σχέδια του Γάλλου ταξιδιώτη παρακολουθούν τον ευγενικό αφηγηματικό του λόγο και το γραπτό του περιγράφει με ανιδιοτέλεια τον καινούργιο κόσμο που συναντά: κάστρα, πολιτείες, τεμένη, εκκλησίες, κρήνες, οικίες, μύλους, αρχαιότητες, ανθρώπους.
Το ταξίδι του ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1796 από τη Μασσαλία και μέσω Σικελίας προσέγγισαν αρχικά στα Κύθηρα, ύστερα τη Μονεμβασιά και έφτασαν στην Ύδρα. Τον Μοριά, την περιοχή της Κορώνης και του Ναυαρίνου επισκέφτηκε έξι μήνες αργότερα και από εκεί μέσω Φιλιατρών πέρασε στη Ζάκυνθο.
Συντάκτης: Ιόλη Βιγγοπούλου
Θέματα (28)
-
Άποψη της εισόδου σπηλαίου στα Κύθηρα, πιθανότατα του σπηλαίου Χουστή, κοντά στο Διακόφτι.
-
Κατόψεις και τομές λαξευμένων μαυσωλείων στην Παλαιόπολη, στα Κύθηρα.
-
Χάρτης του νοτιοανατολικού τμήματος των Κυθήρων στην περιοχή του Αβλέμονα.
-
Ενδυμασίες Κυθηραίων. Γυναίκες οδηγούνται από ιερωμένο σε εκκλησία.
-
Χάρτης του αγκυροβολίου στη Μονεμβασιά και στην Επίδαυρο Λιμηρά, αρχαία πόλη στη Λακωνία.
-
Έλληνας μουσικός διασκεδάζει βοσκούς και ιερέα στην Πελοπόννησο.
-
Οθωμανικά μαυσωλεία και επιτύμβιες στήλες κάπου στην Πελοπόννησο.
-
Άποψη της Ύδρας. Στο βάθος φαίνεται το Μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου.
-
Η Μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου στην Ύδρα και στιγμιότυπο από διαβατήρια τελετή.
-
Ευρωπαίοι ταξιδιώτες ξαποσταίνουν στα ερείπια αρχαίου κτίσματος, κάπου στη Μεσσηνία.
-
Άποψη του φρουρίου της Πύλου (Νιόκαστρο) και του όρμου του Ναβαρίνου με τη νήσο Σφακτηρία.
-
Κρήνη και ερείπια κτίσματος, πιθανότατα οθωμανικά, στην Πύλο.