ANDREOSSY, Antoine-François, comte. Constantinople et le Bosphore de Thrace, pendant les années 1812, 1813 et 1814, et pendant l'année 1826, par M. le Comte Andreossy..., Atlas, Παρίσι, Théophile Barrois et Benjamin Duprat, MDCCCXXVIII [=1828].
Ο Γάλλος στρατιωτικός, διπλωμάτης και υδρογράφος Antoine François κόμης d'Andréossy (1761-1828) ακολούθησε στρατιωτικές σπουδές και μετείχε σε στρατιωτικές αποστολές από το 1787 με τον βαθμό του υπολοχαγού του πυροβολικού. Kατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, υπηρέτησε αρχικά ως αξιωματικός του πυροβολικού υπό το παλαιό καθεστώς αλλά πολύ γρήγορα προσχώρησε στους Επαναστάτες και πήρε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις, στις οποίες διακρίθηκε επανειλημμένα. Στα 1797 τιτλοφορείται γενικός ταξίαρχος και επιλέγεται στο προσωπικό επιτελείο του Βοναπάρτη.
Ο κόμης D’Andréossy μετείχε στην γαλλική στρατιωτική εκστρατεία της Αιγύπτου (1798), όπου διακρίθηκε για τις αξιοθαύμαστες επιδόσεις του ως στρατιωτικός και ως επιστήμονας. Παρά τις δυσκολίες και τους κινδύνους του πολέμου, οι μελέτες και οι μετρήσεις του στα εδάφη και στις θάλασσες της ανατολικής Μεσογείου τού επιτρέπουν να εκλεγεί μέλος του Ινστιτούτου της Αιγύπτου. Από το 1799, όταν ονομάζεται Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου και διοικητής του πυροβολικού, και ως το 1802, όταν διορίζεται πρέσβης στην Αγγλία, παίρνει μέρος σε όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της πολεμικής αυτής περιόδου. Στα 1803 επιστρέφει από την Αγγλία και αναλαμβάνει γενικός επιθεωρητής του πυροβολικού στην εκστρατεία κατά της Αυστρίας. Μετέχει στην Μάχη του Αούστερλιτς, διορίζεται πληρεξούσιος υπουργός στη συνθήκη του Presbourg και στη συνέχεια πρέσβης στη Βιέννη, όπου θα υπηρετήσει ως το 1808. Την περίοδο αυτή αποκτά και μία συλλογή με υδατογραφίες του Άλμπερχτ Ντύρερ. Ο Ναπολέων Α΄, αναγνωρίζοντας τις ικανότητες που επέδειξε σε όλες τις θέσεις που ανέλαβε, τίμησε τον D’Andréossy με πολλές διακρίσεις.
Στα 1812 ο κόμης D’Andréossy ανέλαβε, ως πρέσβης, εμπιστευτική αποστολή υψίστης σημασίας στη Υψηλή Πύλη. Ήδη από τον 16ο αιώνα οι διπλωματικές και στρατιωτικές αποστολές των ευρωπαϊκών ηγεμονιών στη οθωμανική Υψηλή Πύλη στελεχώνονταν από επιστήμονες οι οποίοι συνέλεγαν υλικό και έκαναν έρευνες, τα πορίσματα των οποίων δημοσίευαν στη συνέχεια σε εξειδικευμένες μελέτες. Έτσι, σε μια κρίσιμη περίοδο για τις γαλλο-οθωμανικές σχέσεις (τέλος 18ου -αρχές 19ου αιώνα) η παρουσία του Andreossy στην οθωμανική πρωτεύουσα είχε διττό στόχο: διπλωματικές επαφές και επιστημονικές έρευνες. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην οθωμανική πρωτεύουσα (1812 -1814) υπερασπίστηκε τα συμφέροντα της Γαλλίας αλλά ταυτόχρονα, όπως στην Αίγυπτο, συνέλεξε και μελέτησε υλικό από υδρογραφικές και υδροστατικές επιστημονικές μετρήσεις. Συμμετείχε στα πολιτικά και στρατιωτικά δρώμενα της εποχής από υψηλές θέσεις έως το 1815, οπότε και αποσύρθηκε και αφοσιώθηκε στη συγγραφή επιστημονικών έργων. Στα 1818 επανακλήθηκε στην πολιτική και στα δημόσια θέματα. Το 1824 εκλέχτηκε μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών και το 1827 βουλευτής. Δημοσίευσε δεκατέσσερα επιστημονικά και στρατιωτικά έργα, και το όνομά του χαράχτηκε στην Αψίδα του Θριάμβου, στο κέντρο του Παρισιού.
Σύνταξη: Ιόλη Βιγγοπούλου
