Τίτλος
Αναπαράσταση του χαμένου έργου του Απελλή «Η Συκοφαντία».
Χρονολογία έκδοσης
1612
Έκδοση
BREUNING VON UND ZU BUCHENBACH, Hans Jacob. Orientalische Reyß Deß Edlen unnd Besten/ Hanß Jacob Breüning/ von und zu Buochenbach/ so er selb ander in der Tuerckey/ under deß Tuerckischen Sultans Jurisdiction und Gebiet/ so wol in Europa als Asia unnd Africa/ ohn einig Cuchtum oder FreyGleit/ benantlich in Griechen Land/ Egypten/ Arabien/ Palestina/ das Heylige Gelobte Land und Syrien/ nicht ohne sondere grosse Gefahr/ vor dieser Zeit verrichtet. Alles in Fuenff underschiedliche Meerfahrten disponiert und abgetheylet/ auch was in einer jeden derselben/ von tag zu tag fuergangen/ ordentlich vom Authore selbsten verzeichnet: darinn ein jede abgesonderte Materi under ihr eigen Capitel oder Titul gebracht/ und mit schönen Kupfferstuecken gezieret. Mit angehenckter Summarischer Computation aller Meylen: sampt einem kurtzen Appendice, und außfuehrlichen Registern/ so wol der Capitel als anderer denckwirdigen Sachen. Mit Roem. Kays. May. Freyheit, Στρασβούργο, Johann Carolo, 1612.
Θέμα
Αρχαιότητες – Τέχνη
Περιγραφή
Στο κέντρο της σύνθεσης, ένας άντρας καθισμένος σε θρόνο, πλαισιώνεται από τις μορφές της Άγνοιας (Ignorantia) και της Καχυποψίας (Suspicio). Τον πλησιάζει η Συκοφαντία (Calumnia), σέρνοντας μαζί της έναν καταβεβλημένο άντρα που κατά με την περιγραφή που παραδίδει ο Λουκιανός αντιπροσωπεύει τον Φθόνο (Invidia). Στην παρούσα σύνθεση ο Φθόνος πιθανότατα εκπροσωπείται από μια επιπλέον γυναικεία μορφή με κεφάλι Μέδουσας. Ακολουθούν η Απάτη (Fraus) και η Προδοσία (Insidia). Πίσω τους στέκεται η Μετάνοια (Poemtudo) που κοιτάζει προς την Αλήθεια (Veritas), στο άκρο της σύνθεσης.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Απελλής ζωγράφισε το έργο όταν κάποιος εχθρός του τον κατηγόρησε άδικα στον βασιλιά Πτολεμαίο, με αποτέλεσμα να κινδυνεύσει να εκτελεστεί. Με τον πίνακά αυτό εξέφραζε την πικρία του για τη συμπεριφορά του βασιλιά.
Η περιγραφή του πίνακα, την παραδίδει ο Λουκιανός στο έργο του «Περί του μη ραδίως πιστεύειν διαβολήν», άσκησε μεγάλη επιρροή στην τέχνη της Αναγέννησης, και πολλοί ζωγράφοι όπως οι Σάντρο Μποτιτσέλι, Πίτερ Μπρέγκελ, Αντρέα Μαντένια και άλλοι θέλησαν να ζωγραφίσουν ξανά τη «Συκοφαντία του Απελλή» - το διασημότερο από αυτά τα έργα είναι ο ομώνυμος πίνακας του Μποτιτσέλι.
Η παρούσα σύνθεση ομοιάζει ιδιαίτερα με το σχέδιο του Αντρέα Μαντένια (1504-6), το οποίο αντέγραψε αργότερο και ο Ρέμπραντ.
Συλλογή
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη - Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα